ZNP postuluje o likwidację godzin czarnkowych, które funkcjonują od 2022 roku. Przedstawiciele nauczycieli bardzo krytycznie odnoszą się do niskich podwyżek w 2025 r. (tzw. podwyżek waloryzacyjnych). W związku z tym apelują o jak najszybsze podjęcie prac nad zmianami w Karcie Nauczyciela, powiązaniem płacy nauczyciela z przeciętnym wynagrodzeniem i m.in. zniesienie godzin czarnkowych.
Godziny czarnkowe – co to jest?
Godziny czarnkowe uregulowane są w art. 42 ust. 2f Karty Nauczyciela. To godziny dostępności nauczycieli poza pensum, tzw. konsultacje dla uczniów i rodziców, które obowiązują od 1 września 2022 r. Nie można w czasie tych godzin przeprowadzać lekcji, kółek czy innych zajęć. Nauczyciel musi być dostępny dla rodziców, wychowanków i innych uczniów w celu przeprowadzenia ewentualnych konsultacji. Nie otrzymuje za ten czas wynagrodzenia. Związek Nauczycielstwa Polskiego negatywnie ocenia wprowadzenie godzin czarnkowych.
Art. 42 ust. 2f Karty Nauczyciela:
W ramach zajęć i czynności, o których mowa w ust. 2 pkt 2, nauczyciel jest obowiązany do dostępności w szkole w wymiarze 1 godziny tygodniowo, a w przypadku nauczyciela zatrudnionego w wymiarze niższym niż 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć - w wymiarze 1 godziny w ciągu 2 tygodni, w trakcie której, odpowiednio do potrzeb, prowadzi konsultacje dla uczniów, wychowanków lub ich rodziców.
Godziny czarnkowe – ile godzin?
Ile godzin tygodniowo nauczyciel musi przeznaczyć na konsultacje dla uczniów? Przy zatrudnieniu na pełnym etacie jest to jedna godzina tygodniowo. Pół etatu również zobowiązuje do jednej godziny w tygodniu, a zatrudnienie w niższym wymiarze niż 1/2 do 1 godziny czarnkowej na 2 tygodnie.
Likwidacja godzin czarnkowych 2025
Nauczyciele oraz kierownictwo ZNP postulują o likwidację godzin czarnkowych. To jeden z pomysłów omawianych w sprawie zmian w Karcie Nauczyciela. Zdaniem ZNP godziny czarnkowe są bezcelowe. Nauczyciele są dostępni dla uczniów w ramach normalnych godzin pracy. Godziny te powinny być ustalane w porozumieniu nauczyciela z dyrektorem i w miarę możliwości w czasie pozwalającym rodzicom i uczniom na skorzystanie z konsultacji. Tymczasem w rzeczywistości ustalenie dodatkowej godziny na konsultacje prowadzi do problemów z dotarciem na czas przez osoby zainteresowane. Ministerstwo Edukacji Narodowej jest otwarte na propozycje zmian dotyczących godzin czarnkowych. Przedstawiciele ZNP mówią wprost o likwidacji dodatkowych godzin dostępności nauczycieli.
Polecamy szkolenie: Zasady wynagradzania nauczycieli
Podczas ostatniej konferencji prasowej ZNP, która miała miejsce 17 marca 2025 r. prezes ZNP Sławomir Broniarz skierował do pani minister jak najszybszego wycofania się z godzin czarnkowych. Uzasadniając, tłumaczy, że profesja nauczyciela sama w sobie polega na pracy z uczniami. Nie ma więc potrzeby ustalania dodatkowej godziny, tym bardziej, że czasami dyrektorzy szkół próbowali ten zapis formalizować poprzez nakaz realizowania w tym czasie zastępstw doraźnych.