Praca zarobkowa w wakacje to dla studentów nie tylko sposób na zdobycie dodatkowych środków finansowych, ale także okazja do rozwoju osobistego i zawodowego. Choć wakacje się kończą, studentom został jeszcze cały wrzesień na „dorabianie”. Jakie są korzyści płynące z pracy zarobkowej podczas przerwy od zajęć oraz z ulgi podatkowej dla młodych do 26 roku życia? O jakich ograniczeniach dotyczących kwoty przychodu, wpływającej na prawo rodziców do korzystania z ulg podatkowych należy pamiętać?
- Ulgi podatkowe dla młodych do 26 roku życia
- Konsekwencje pracy zarobkowej dorosłego dziecka
- Czasem może zaważyć złotówka…
Praca zarobkowa w wakacje zapewnia studentom wiele korzyści, które przekładają się na ich rozwój osobisty i zawodowy. Przede wszystkim pozwala młodym ludziom poczuć smak dorosłości, chociażby poprzez możliwość pokrycia bieżących wydatków czy odłożenia środków, np. na wakacje marzeń. Dodatkowo studenci zdobywają cenne umiejętności oraz doświadczenie, które mogą okazać się bezcenne w ich przyszłej karierze zawodowej. Dla wielu osób wakacyjna praca staje się punktem wyjścia do dalszej współpracy z wybranymi pracodawcami, którzy chętnie zatrudniają studentów, z uwagi na ich elastyczność (studenci często pracują na niepełny etat lub w innych elastycznych formach pracy), co pozwala na obniżenie kosztów zatrudnienia.
Ulgi podatkowe dla młodych do 26 roku życia
Osoby, które nie ukończyły 26 roku życia, mogą korzystać z ulgi podatkowej, polegającej na zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych od przychodów z pracy czy zlecenia, uzyskanych przez podatnika do ukończenia przez niego 26. roku życia, do wysokości 85 528 zł w roku podatkowym. Przychody objęte ulgą nie wliczają się do podstawy obliczenia zaliczek na podatek w trakcie roku i do podstawy obliczenia podatku w rocznym zeznaniu podatkowym.
Najczęściej praca wakacyjna jest realizowana na podstawie umowy zlecenia. Ten typ umowy daje kolejną korzyść obu stronom, gdyż osoby uczące się – póki nie osiągną 26 lat – korzystają przy tej formie zatrudnienia ze zwolnienia ze składek ZUS.
Uwaga! Choć zlecenie w przypadku osób, które nie ukończyły 26 lat oraz uczących się jest zwolnione z oskładkowania (zarówno od składek społecznych, jak i od składki zdrowotnej), pojawia się odstępstwo od tej zasady. Wyjątek dotyczy osób, które po zakończeniu studiów licencjackich czekają na październik i rozpoczęcie studiów magisterskich. Z punktu widzenia ZUS takie osoby tracą status studenta i w okresie przerwy między datą złożenia egzaminu dyplomowego a rozpoczęciem kolejnego roku akademickiego podlegają oskładkowaniu na zasadach ogólnych.
Konsekwencje pracy zarobkowej dorosłego dziecka
Wydawać by się mogło, że z faktu podjęcia pracy przez dorosłe dziecko wynikają same pozytywy. Wchodzi w dorosłość, nabiera szacunku do pieniądza – bo odczuwa trud jego zarobienia, niejednokrotnie odciąża domowy budżet rodziców, ALE… Wskutek podjęcia pracy może pozbawić rodziców prawa do bardzo popularnej ulgi – na dzieci. I to nie tylko w przypadku ulgi na to pracujące dziecko, ale czasem całkowicie. Jak to działa w praktyce? Na dorosłe dziecko może przysługiwać ulga, o ile dziecko nie ukończyło 25. roku życia (UWAGA – inny limit wiekowy!), uczy się lub studiuje oraz przy założeniu, że w roku podatkowym, który rozliczamy, nie uzyskało dochodów wyższych niż dwunastokrotność kwoty renty socjalnej. Do dochodów tych nie wlicza się renty. W 2025 roku limit ten wynosi 22 546,92 zł (od marca 2025 kwota renty to 1878,91 zł).
Przykład 1.
Czteroosobowa rodzina – rodzice oraz dwoje uczących się dzieci. Rodzice w 2025 r. osiągnęli łączny dochód 130 000 zł, czyli więcej niż limit 112 000 zł. Zakładali, że ze względu na fakt, iż dzieci nie przekroczyły 25 lat i dalej się uczą, mają prawo do odliczenia 2224,08 zł (1112,04 za każde dziecko).
Syn-student otrzymał PIT-11 z informacją o uzyskanych przychodach: 29 000 zł. Dla niego kwota ta pozostaje podatkowo neutralna. Rodzice zaś mają nagle „podatkowego jedynaka” – drugie niezarabiające dziecko. Przy ich zarobkach (przekroczonym limicie 112 000) nie mogą liczyć nawet na odliczenie za jedno dziecko.
Przykład 2.
Jeszcze boleśniej pracę zarobkową dziecka mogą odczuć rodzice korzystający z ulgi podatkowej dla rodzin 4+, gdy dzieci jest dokładnie czwórka. Wystarczy, że jedno z czworga dzieci za swoją pracę otrzyma kwotę ponad 12-krotność renty, a rodzice mogą pożegnać się z przysługującemu każdemu z nich zwolnieniu kwoty do 85 528, a więc łącznie 171 056 zł.
W przykładowej rodzinie 2+4 zostanie na pociechę prawo do ulgi na dzieci za pozostałą niepracującą trójkę, czyli 4 224,12 zł (2*1112,04 + 2000,04).
Czasem może zaważyć złotówka…
Choć polski system podatkowy daje spore możliwości uniknięcia lub zminimalizowania podatków uczącym się osobom do 26 roku życia, należy uważać na skutki pracy zarobkowej dziecka, jakie mogą się pojawić po stronie rodziców. Prawo do ulg podatkowych związanych z potomstwem uzależnione jest nie tylko od kryterium dochodowego rodziców, ale również liczby oraz wieku dzieci wychowywanych przez rodziców. Czasem przysłowiowa złotówka może zadecydować o braku odliczenia i zamiast spodziewanego zwrotu z urzędu, skutkować powstaniem niedopłaty po stronie podatnika-rodzica, którego pracodawca na bieżąco uwzględnia ulgę 4+ przy ustalaniu zaliczek miesięcznych.
Artykuł nie stanowi porady podatkowej. Zawiera pewne uproszczenia, np. do ulgi na dziecko uprawnieni są nie tylko rodzice, źródło przychodów osiąganych przez podatników też może być przyczyną braku prawa do ulgi na dziecko.
Źródła:
- Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – art. 21 ust. 1 pkt 148 i 153.
- Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – art. 27f.
- Poradnik ZUS - Praca na podstawie umów cywilnoprawnych: https://www.zus.pl/documents/10182/167567/Poradnik_umowy_cywilnoprawne/542ecb21-490d-4877-a27f-8524116f08fe