Wielka zmiana zasad polskiej pisowni. RJN zapowiada nowy słownik ortograficzny

oprac. Tomasz Kowalski
rozwiń więcej
uczeń chłopiec pisze zadanie RJN pisownia ortografia interpunkcja Rada Języka Polskiego słownik / Wielka zmiana zasad polskiej pisowni. RJN zapowiada nowy słownik ortograficzny / ShutterStock

1 stycznia 2026 r. wejdą w życie poważne zmiany zasad polskiej pisowni. Zmiany dotyczą niektórych reguł używania wielkich i małych liter, a także pisowni łącznej lub rozdzielnej oraz użycia łącznika. Rada Języka Polskiego przygotowuje nowy słownik ortograficzny.

Reforma zasad ortografii i interpunkcji

Rada Języka Polskiego przy Prezydium PAN 10 maja 2024 r. ogłosiła zbiór zasad ortografii i interpunkcji zawierający zmiany, które będą obowiązywać od 1 stycznia 2026 r. Kilkunastomiesięczna karencja miała dać możliwość przygotowania się na wejście w życie nowych zasad.

Autopromocja

- Od pierwszego stycznia będzie jedna wykładnia polskiej ortografii - informuje prof. Katarzyna Kłosińska, przewodnicząca Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN.

RJP prowadzi w mediach społecznościowych kampanię społeczną Ortografia 2026, informującą o zmianach w polskiej ortografii, które wejdą w życie pierwszego stycznia 2026 roku, oraz o pracach nad nowym słownikiem ortograficznym.

Jakie będą zmiany w polskiej pisowni

Zmiany w polskiej pisowni dotyczą niektórych reguł używania wielkich i małych liter, a także pisowni łącznej lub rozdzielnej oraz użycia łącznika. Ich celem jest ujednolicenie zasad i ułatwienie piszącym ich nauczenia się oraz stosowania w praktyce.

Przykładowo, od 1 stycznia 2026 r.:

  • zmieni się pisownia nazw mieszkańców miast i ich dzielnic, osiedli i wsi (np. Łęczyczanin, Chochołowianin) - będzie tu obowiązywać wielka litera. Wielka litera zostanie też wprowadzona w wyrazie stojącym na początku nazwy obiektu w przestrzeni publicznej, np. aleja, brama, bulwar (przy utrzymaniu pisowni małą literą wyrazu ulica), np. ulica Józefa Piłsudskiego, Aleja Róż, Brama Warszawska,
  • zostanie wprowadzona pisownia wielką literą wszystkich członów (oprócz przyimków i spójników) w wielowyrazowych nazwach lokali usługowych i gastronomicznych, np. Karczma Słupska, Kawiarnia Literacka, Księgarnia Naukowa,
  • zacznie obowiązywać jednolita łączna pisownia cząstek niby-, quasi- z wyrazami zapisywanymi małą literą, np. nibyartysta, nibygotyk, nibyludowy, quasiopiekun.

Konsekwencje zmian w polskiej pisowni

Zmiany w polskiej pisowni mają trafiać do nowych wydań podręczników szkolnych - trwają spotkania z nauczycielami. Centralna Komisja Egzaminacyjna zastosuje pięcioletni okres przejściowy, podczas którego będą obowiązywały stare i nowe zasady.

Członkowie RJP informują, że Rada odpowiada tylko za opracowanie zmian, natomiast ewentualne decyzje dotyczące konsekwencji ich wprowadzenia mają charakter administracyjny i należą do kompetencji organów państwa, organów samorządowych itp. O ile Radzie wiadomo, w związku ze zmianami od początku 2026 r. nie trzeba wymieniać tabliczek informacyjnych np. na urzędach.

Polecamy: PORADNIK OŚWIATOWY oraz KALENDARZ KSIĄŻKOWY NA 2026 ROK

Nowy słownik ortograficzny do końca 2026 roku

Rada Języka Polskiego przygotowuje słownik ortograficzny. Publikacja, według zapowiedzi, ma odbyć się za rok, do końca 2026 r. Bezpłatny słownik będzie zawierać około 100 tys. haseł.

- Słownik powstanie w trzech wersjach: drukowanej, w wersji elektronicznej oraz w wersji mobilnej. To będzie słownik, który będzie miał gwarancję Rady Języka Polskiego i będzie obrazował zasady ortograficzne języka polskiego - wyjaśnia prof. Piotr Żmigrodzki, przewodniczący Zespołu ds. Reformy Ortografii RJP.

Edukacja
Rejonizacja dla edukacji domowej? Czy może koniec edukacji domowej dla wszystkich dzieci? Wiceprezydent Warszawy: postulujemy
24 gru 2025

Wiceprezydent Warszawy Renata Kaznowska: Dziś do edukacji domowej może trafić każde dziecko. To ma i w dłuższej perspektywie będzie mieć poważne konsekwencje. Wiceprezydent udzieliła wywiadu dla Serwisu Samorządowego PAP.

QUIZ Kultowe filmy świąteczne. Jak dobrze je znasz?
23 gru 2025
Filmy świąteczne – bez nich nie ma Świąt Bożego Narodzenia. Rozwiąż quiz i zobacz, jak dobrze je znasz!
QUIZ Kolędy i świąteczne piosenki. Na pewno dobrze je znasz?
23 gru 2025
Kolędy i świąteczne piosenki śpiewane są co roku, ale czy na pewno ich teksty są tak dobrze znane, jak się wydaje? Sprawdzamy w quizie. 10/10 raczej zdobędą tylko mistrzowie.
Opowieści z Narnii. Lew, czarownica i stara szafa [Test z lektury]
21 gru 2025
Czy pamiętasz mroźną, uśpioną śniegiem krainę, do której prowadziła stara szafa? To ponadczasowa opowieść o współpracy, sile miłości i o tym, by się nie poddawać. Warto wracać do tej książki nie tylko podczas Świąt Bożego Narodzenia i w zimowe wieczory. A po przeczytaniu możesz sprawdzić się w naszym teście! Jak dobrze znasz Opowieści z Narnii?
MEN: „Nieudolna próba spowolnienia zmian”. Reforma edukacji będzie kontynuowana
19 gru 2025

Na stronie Ministerstwa Edukacji Narodowej pojawił się komunikat po konferencji prasowej w związku z zawetowaniem przez prezydenta nowelizacji ustawy Prawo oświatowe. Weto spowoduje pewne trudności legislacyjne, ale nie zatrzyma „Reforma26. Kompas Jutra” – zapowiedziała Barbara Nowacka.

Pierwszy smartfon: 5 zasad, które pomogą wypracować zdrowe nawyki u dziecka
19 gru 2025

Trudno sobie wyobrazić, żeby rodzice i dzieci byli pozbawieni możliwości natychmiastowego kontaktu za pomocą telefonu. Nic dziwnego, że dorośli przekazują dziecku pierwszą komórkę z myślą o wykorzystaniu jej jako narzędzia do kontaktu. To, jak dziecko korzysta z telefonu, powinno wynikać z zasad ustalonych przez rodziców i wyrabiających u niego zdrowe nawyki.

Weto prezydenta: Nie będzie reformy programowej w szkołach. Nowacka: MEN jest przygotowane na każdy wariant
19 gru 2025

Prezydent Karol Nawrocki zawetował ustawę nowelizującą Prawo oświatowe. Nowelizacja zmieniała m. in. podstawy programowe w szkołach i przedszkolach. O zawetowanie nowelizacji apelowały związki zawodowe.

Nauczyciele otrzymają wynagrodzenia z wyrównaniem. Prezydent podpisał ustawę
19 gru 2025

Prezydent podpisał nowelizację Karty Nauczyciela, zgodnie z którą od 1 stycznia 2026 r. nauczyciel otrzyma wynagrodzenie za niezrealizowane godziny ponadwymiarowe, jeśli nastąpiło to z przyczyn niezależnych od niego. Nowelizacja zakłada też wyrównania za okres od 1 września do 31 grudnia 2025 r. Mają być one wypłacone do 6 czerwca 2026 r.

Nowelizacja Karty Nauczyciela podpisana przez prezydenta Nawrockiego. Ważne wyrównania finansowe od września
19 gru 2025

Prezydent Karol Nawrocki w dniu 18 grudnia 2025 r. złożył podpis pod nowelą ustawy Karta Nauczyciela. Nowe przepisy to odpowiedź na wieloletnie postulaty środowiska oświatowego w sprawie płatności za niezrealizowane godziny ponadwymiarowe. Część regulacji zadziała z mocą wsteczną od 1 września 2025 r., co oznacza wypłatę wyrównań na początku 2026 roku.

Porzucanie studiów przez studentów. Drop-out coraz częstszym zjawiskiem
18 gru 2025

Politechnika Opolska wspólnie z doradcami zawodowymi z czterech województw tworzą platformę współpracy mającą na celu ograniczenie zjawiska porzucania studiów przez studentów uczelni. Studenci mogą liczyć na wsparcie uczelni.

pokaż więcej
Proszę czekać...