Coraz mniej uczniów uczęszcza na lekcje religii w polskich szkołach – szczególnie w szkołach ponadpodstawowych. Najnowsze dane pokazują znaczące różnice między miastami, a nowe regulacje wprowadzone od września 2024 roku dodatkowo zmieniają organizację zajęć. Spadek zainteresowania katechezą staje się trwałym trendem, który wymaga refleksji zarówno od nauczycieli, jak i rodziców.
- Spadająca frekwencja – miasta na tle kraju
- Średnia frekwencja w dużych miastach – Katowice, Gorzów, Olsztyn
- Najniższa frekwencja – Wrocław, Warszawa, Poznań, Szczecin
- Nowe regulacje i ich wpływ na lekcje religii
- Wnioski dla rodziców i nauczycieli
Spadająca frekwencja – miasta na tle kraju
Statystyki zebrane w stolicach województw jasno pokazują, że uczęszczanie na religię w szkołach spada systematycznie. Liderem pozostaje Rzeszów, gdzie lekcje religii wybiera aż 77,6% uczniów. W szkołach podstawowych frekwencja sięga tu 90%, w szkołach ponadpodstawowych – 64,5%. Nieco niżej plasuje się Białystok (72,9% uczniów), w tym 51% w szkołach średnich.
Dane pokazują również różnorodność wyznań: w Białymstoku dzieci uczęszczające na religię katolicką stanowią większość, ale istnieją także grupy prawosławne i innych wyznań, co pokazuje potrzebę uwzględniania różnorodności w ofercie edukacyjnej.
Średnia frekwencja w dużych miastach – Katowice, Gorzów, Olsztyn
W Katowicach na lekcje religii chodzi 73% uczniów szkół podstawowych, jednak w szkołach ponadpodstawowych frekwencja spada do zaledwie 21%. W Gorzowie Wielkopolskim średnia wynosi 48,5%, a w Olsztynie 50,4%. Spadek udziału w zajęciach w starszych klasach pokazuje, że młodzież coraz częściej rezygnuje z religii, wybierając inne formy spędzania czasu szkolnego lub aktywności pozaszkolnej.
Najniższa frekwencja – Wrocław, Warszawa, Poznań, Szczecin
Wrocław odnotowuje najmniejszy udział w lekcjach religii – tylko 35% uczniów uczestniczy w zajęciach. W Warszawie i Poznaniu frekwencja waha się w granicach 43%, a w Szczecinie – 36%. Trend spadkowy jest szczególnie widoczny w szkołach ponadpodstawowych, gdzie liczba uczniów uczęszczających na religię dramatycznie maleje.
Eksperci wskazują, że przyczyny spadku frekwencji to m.in. zmiana postaw młodzieży, mniejsza rola religii w codziennym życiu oraz większa autonomia uczniów przy wyborze zajęć dodatkowych.
Nowe regulacje i ich wpływ na lekcje religii
Od września obowiązują nowe zasady organizacji zajęć z religii i etyki. Zajęcia mogą odbywać się w grupach międzyoddziałowych, oceny nie są wliczane do średniej na świadectwie, a czas lekcji ograniczono do jednej godziny tygodniowo. Zmiany mają na celu elastyczne dopasowanie lekcji do potrzeb szkół i uczniów, jednak mogą też wpłynąć na dalszy spadek zainteresowania.
Rodzice i nauczyciele powinni zwrócić uwagę, że mniejsza liczba uczniów na religii nie oznacza spadku wartości edukacyjnej tych zajęć, lecz sygnał potrzeby dostosowania metod nauczania i form aktywności do współczesnej młodzieży.
Wnioski dla rodziców i nauczycieli
Spadająca frekwencja na lekcjach religii to sygnał, że młodzi ludzie coraz częściej rezygnują z tradycyjnych form edukacji religijnej. Dla rodziców oznacza to konieczność świadomego wyboru ścieżki edukacyjnej swoich dzieci, a dla nauczycieli – szansę na wprowadzenie innowacyjnych metod nauczania, które zachęcą uczniów do aktywnego uczestnictwa.
Optymalizacja zajęć pod kątem współczesnych potrzeb uczniów, uwzględnienie różnorodności wyznaniowej oraz dialog z rodzicami może być kluczem do zwiększenia frekwencji i utrzymania roli religii w edukacji.