Środki z Funduszu Pomocy przeznaczone na wsparcie edukacji dzieci z Ukrainy w polskich szkołach będą dostępne jedynie do końca 2025 roku. Samorządy mają obowiązek je wykorzystać i prawidłowo rozliczyć, a niewykorzystane pieniądze, wraz z naliczonymi odsetkami, wrócą do budżetu państwa. Szkoły powinny już przygotowywać dokumenty i procedury rozliczeniowe.
- Fundusz Pomocy – wsparcie dla uczniów z Ukrainy
- Rozliczenia dla kuratoriów oświaty – krok po kroku
- Zwrot odsetek – obowiązek prawny
- Dlaczego terminowe rozliczenia są tak ważne
- Perspektywa na przyszłość
Fundusz Pomocy – wsparcie dla uczniów z Ukrainy
Fundusz Pomocy został utworzony, aby wspierać jednostki samorządu terytorialnego w realizacji zadań edukacyjnych, wychowawczych i opiekuńczych dla dzieci i uczniów z Ukrainy legalnie przebywających w Polsce. Środki te mogą być wykorzystywane m.in. na:
- materiały edukacyjne i pomoce dydaktyczne,
- dodatkowe zajęcia wspierające naukę języka polskiego,
- szkolenia dla nauczycieli pracujących z uczniami cudzoziemskimi,
- wyposażenie szkół w narzędzia wspomagające integrację uczniów z Ukrainy.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, fundusze będą dostępne do grudnia 2025 roku. Po tym czasie wszelkie niewykorzystane środki muszą wrócić do państwowej kasy, a dodatkowo obowiązuje zwrot naliczonych odsetek.
Rozliczenia dla kuratoriów oświaty – krok po kroku
Samorządy, które korzystały ze środków Funduszu Pomocy, mają obowiązek przesłać do kuratoriów oświaty szczegółowe rozliczenia. Proces obejmuje:
- Wypełnienie formularzy rozliczeniowych zgodnie z wytycznymi ministerstwa.
- Podpisanie dokumentów kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub profilem zaufanym.
- Przesłanie kompletnego zestawu dokumentów do odpowiedniego kuratorium do 30 marca 2026 roku.
Brak terminowego przesłania rozliczeń lub niewłaściwe wykorzystanie środków może skutkować koniecznością ich zwrotu wraz z naliczonymi odsetkami.
Zwrot odsetek – obowiązek prawny
Zgodnie z art. 4d ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy:
„Odsetki od zgromadzonych środków z Funduszu podlegają zwrotowi na wydzielony rachunek prowadzony w Banku Gospodarstwa Krajowego w terminie 15 dni od dnia upływu każdego kwartału”.
Wyjątek stanowią środki zgromadzone na pomocniczych rachunkach, które rozliczane są indywidualnie w oparciu o zawarte porozumienia.
Dlaczego terminowe rozliczenia są tak ważne
Nowelizacja ustawy wskazuje na potrzebę efektywnego wykorzystania funduszy oraz zapewnienie przejrzystości i kontroli wydatków publicznych. Zbliżający się koniec roku szkolnego i intensywne kontakty nauczycieli z rodzicami uczniów z Ukrainy podkreślają konieczność dokładnego monitorowania wydatków.
Samorządy powinny już teraz:
- sporządzić harmonogram wydatków do końca grudnia 2025 roku,
- przygotować dokumentację zakupów i usług edukacyjnych,
- przeszkolić pracowników odpowiedzialnych za rozliczenia w szkołach,
- upewnić się, że wszystkie środki zostaną wykorzystane zgodnie z przeznaczeniem.
Dzięki temu unikną problemów z koniecznością zwrotu niewykorzystanych funduszy i odsetek.
Perspektywa na przyszłość
Na poziomie Unii Europejskiej mechanizm ochrony czasowej dla obywateli Ukrainy został przedłużony do 4 marca 2027 roku, a dokumenty potwierdzające status ochrony pozostają ważne do tej samej daty. Nie oznacza to automatycznie, że krajowe przepisy dotyczące Funduszu Pomocy będą przedłużone, ale może to wskazywać, że w przyszłości ustawodawca będzie dążył do dostosowania krajowych regulacji do unijnych terminów.
Wsparcie finansowe dla uczniów z Ukrainy w polskich szkołach kończy się w grudniu 2025 roku, a samorządy muszą:
- wykorzystać wszystkie przyznane środki,
- terminowo rozliczyć je w kuratoriach do 30 marca 2026 roku,
- zwrócić niewykorzystane fundusze wraz z odsetkami.
Starannie przygotowane rozliczenia zapewnią prawidłowe wykorzystanie środków i stabilność finansową szkół obsługujących uczniów z Ukrainy.