Edukacja wchodzi w czas permanentnych zmian. Dlaczego 2026 rok będzie szczególnie wymagający dla szkół

Katarzyna Kania
Redaguje i tworzy treści o tematyce edukacyjnej oraz parentingowej, dbając o ich merytoryczną jakość i przystępność dla czytelnika.
rozwiń więcej
Edukacja wchodzi w czas permanentnych zmian. Dlaczego 2026 rok będzie szczególnie wymagający dla szkół / Edukacja wchodzi w czas permanentnych zmian. Dlaczego 2026 rok będzie szczególnie wymagający dla szkół / Shutterstock

Rok 2026 zapowiada się jako jeden z najbardziej intensywnych okresów dla polskiego systemu edukacji. Szkoły i przedszkola będą funkcjonować w warunkach ciągłych zmian legislacyjnych, organizacyjnych i programowych — od nowelizacji Karty Nauczyciela, przez nowe zasady frekwencji, po pierwszy etap Reformy 26. To nie będzie spokojny rok ani dla dyrektorów, ani dla nauczycieli, ani dla uczniów.

rozwiń >

Zmiany w edukacji od stycznia i września 2026 roku

Nowy rok przyniesie dwutorowy proces zmian. Część regulacji zacznie obowiązywać już 1 stycznia 2026 roku, kolejne wejdą w życie wraz z rozpoczęciem roku szkolnego 2026/2027. Skala i tempo tych decyzji sprawiają, że szkoły będą musiały działać w warunkach permanentnej adaptacji.

Autopromocja

Od stycznia zacznie obowiązywać pakiet przepisów wynikających z tzw. dużej nowelizacji Karty Nauczyciela. Zmiany te dotyczą przede wszystkim sytuacji zawodowej nauczycieli — zarówno tych czynnych, jak i kończących karierę.

Jednocześnie ruszą nowe rozwiązania systemowe, m.in. w zakresie monitorowania losów absolwentów, a równolegle procedowane są kolejne projekty ustaw dotyczące praw ucznia oraz frekwencji.

Nowelizacja Karty Nauczyciela i zmiany kadrowe

Jednym z kluczowych obszarów reformy są kwestie pracownicze. Od 2026 roku:

  • rozszerzona zostanie grupa nauczycieli uprawnionych do świadczenia kompensacyjnego,
  • pojawi się nowa nagroda jubileuszowa za 45 lat pracy, a wysokość nagrody za 40-lecie zostanie podwyższona,
  • zmienią się zasady odpraw emerytalnych, które będą bardziej zróżnicowane i uzależnione od stażu.

To istotne korekty w systemie, który od lat wymagał aktualizacji, jednak ich wdrożenie będzie wymagało od szkół dokładnego przygotowania organizacyjnego i kadrowego.

Monitoring losów absolwentów i nowe obowiązki systemowe

Od stycznia 2026 roku zacznie obowiązywać również rozszerzony monitoring losów absolwentów. System ma obejmować szerszy zakres danych, m.in. informacje z ZUS i KRUS, a także wyniki egzaminów zewnętrznych.

Choć celem tych zmian jest lepsze planowanie polityki edukacyjnej, dla szkół oznacza to kolejne obowiązki administracyjne i konieczność dostosowania procedur do nowych wymagań informacyjnych.

Reforma 26: pierwszy etap od września

Największym wyzwaniem drugiej połowy roku będzie rozpoczęcie wdrażania Reformy 26, znanej także jako „Kompas jutra”. Od 1 września 2026 roku zacznie obowiązywać nowa podstawa programowa m.in.:

  • w klasach pierwszych szkół podstawowych,
  • w klasach czwartych,
  • w edukacji przedszkolnej.

Za przygotowanie i koordynację reformy odpowiada Instytut Badań Edukacyjnych. To zmiana długofalowa, która już na starcie będzie wymagała intensywnych szkoleń, nowych materiałów dydaktycznych i reorganizacji pracy szkół.

Frekwencja, prawa ucznia i edukacja domowa

W 2026 roku mają zostać wprowadzone także:

  • nowe progi nieusprawiedliwionych nieobecności, które zaostrzą podejście do frekwencji,
  • przepisy dotyczące rzecznika praw uczniowskich, wdrażane etapami,
  • zmiany w finansowaniu edukacji domowej, wynikające z nowych zasad podziału środków oświatowych.

Dodatkowo Ministerstwo Edukacji Narodowej zapowiedziało decyzję w sprawie edukacji zdrowotnej do końca pierwszego kwartału 2026 roku.

Co przygotował grunt pod zmiany? Bilans roku 2025

Rok 2025 był okresem intensywnych przygotowań do reform. Wprowadzono nowe przedmioty — edukację zdrowotną i obywatelską — które resort edukacji traktował jako zapowiedź nadchodzących zmian programowych.

Był to również czas programów ministerialnych, takich jak „Edukacja z Wojskiem” czy „Wyjście z klasą”, rozszerzenia programu „Laptop dla nauczyciela”, a także protestów związków zawodowych. Kulminacją tych procesów była duża nowelizacja Karty Nauczyciela, która otworzyła drogę do zmian planowanych na 2026 rok.

Kalendarz szkolny 2026. Kiedy uczniowie odpoczną?

W roku szkolnym 2025/2026 ferie zimowe odbędą się w trzech turach, a nie czterech jak dotychczas:

  • 19 stycznia – 1 lutego 2026 r.,
  • 2 lutego – 15 lutego 2026 r.,
  • 16 lutego – 1 marca 2026 r.

Pozostałe przerwy:

  • wiosenna przerwa świąteczna: 2–7 kwietnia 2026 r.,
  • zakończenie roku szkolnego: 26 czerwca 2026 r.,
  • wakacje: 27 czerwca – 31 sierpnia 2026 r.
Edukacja
ZbadAI – inauguracja nowego projektu edukacyjnego. Jak wykorzystywać AI w edukacji?
17 gru 2025

ZbadAI to nowy projekt edukacyjny, który ma pomóc przygotować nauczycieli i uczniów do mądrego korzystania ze sztucznej inteligencji. Weźmie w nim udział 200 szkół, 930 nauczycieli i edukatorów oraz 13000 uczniów.

RJN: Poważne zmiany ortografii od 1 stycznia 2026 r. Trzeba będzie nauczyć się nowych zasad pisania
16 gru 2025

Od 1 stycznia 2026 r. zmienią się zasady ortografii. Według Rady Języka Polskiego to najpoważniejsza korekta reguł pisowni od 1936 r. Trzeba będzie nauczyć się nowych zasad m. in. używania wielkich i małych liter, a także pisowni łącznej lub rozdzielnej. RJN zapowiada nowy słownik ortograficzny.

Lubnauer: Nie ma zakazu, prace domowe mogą być zadawane. Czy MEN dokonywał oceny skutków wprowadzenia reformy?
16 gru 2025

Ponad rok temu Ministerstwo Edukacji Narodowej wprowadziło kontrowersyjną reformę dotyczącą zadawania prac domowych uczniom. Posłowie domagają się informacji na temat skutków wprowadzenia tego rozwiązania. Sprawdź, co odpowiedziała Katarzyna Lubnauer.

Rada Ministrów: Oferta kształcenia i szkolenia zawodowego będzie dostosowana do lokalnego rynku pracy
16 gru 2025

Rząd zajmie się projektem ustawy o Wojewódzkich Zespołach Koordynacji do spraw polityki umiejętności. Nowa ustawa umożliwi WZK wpływanie na ofertę kształcenia i szkolenia zawodowego dostępną na obszarze danego województwa.

Edukacja wchodzi w czas permanentnych zmian. Dlaczego 2026 rok będzie szczególnie wymagający dla szkół
15 gru 2025

Rok 2026 zapowiada się jako jeden z najbardziej intensywnych okresów dla polskiego systemu edukacji. Szkoły i przedszkola będą funkcjonować w warunkach ciągłych zmian legislacyjnych, organizacyjnych i programowych — od nowelizacji Karty Nauczyciela, przez nowe zasady frekwencji, po pierwszy etap Reformy 26. To nie będzie spokojny rok ani dla dyrektorów, ani dla nauczycieli, ani dla uczniów.

Przerwa świąteczna i ferie. Kiedy uczniowie mają wolne?
15 gru 2025

Przerwa w szkołach startuje już 22 grudnia 2025 r. i potrwa do 1 stycznia 2026 r. Wielu uczniów będzie miało wolne dłużej, bo do 6 stycznia dzięki tzw. dniom dyrektorskim. 19 stycznia pierwsi uczniowie rozpoczną ferie zimowe.

Świąteczne dyktando. Szybki test ze słówek nie tylko dla uczniów!
15 gru 2025
Święta to wyjątkowy czas pełen magii i dobrych chwil. Boże Narodzenie obfituje nie tylko w smaczne potrawy, ale też w wyjątkowe tradycje. Czy potrafisz je opisać? Koniecznie powtórz z nami najważniejsze słowa!
Szef resortu nauki podsumowuje 2025 rok i wymienia ważne przedsięwzięcia MNiSW. Wśród nich e-dyplomy i platforma e-Granty
15 gru 2025

Jakie były najważniejsze przedsięwzięcia Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w kończącym się roku? Minister Marcin Kulasek wymienia: e-dyplomy, projekt nowelizacji ustawy o PAN i platforma e-Granty. Co z budową i modernizacją akademików?

Jakie wsparcie dla polskich uczniów wracających do kraju? Nowacka odpowiada
15 gru 2025

Dodatkowe zajęcia wyrównawcze, lekcje języka polskiego i nauka w oddziale przygotowawczym – takie wsparcie przysługuje uczniom polskiego pochodzenia wracającym z zagranicy. Barbara Nowacka zapewnia, że potrzeby takich uczniów zostały uwzględnione w kwocie potrzeb oświatowych. Sprawdź, czy wsparcie obejmuje także pobyt w internacie i wyżywienie.

Odprawy dla nauczycieli. Od 1 stycznia 2026 roku wyższe kwoty i nowe zasady
12 gru 2025

Zmiany najmocniej odczują nauczyciele przechodzący na emeryturę po 20 latach pracy. Jakie odprawy będą wypłacane w szkołach od 2026 roku? Czy pedagodzy będą mogli dostać podwójne świadczenia?

pokaż więcej
Proszę czekać...