Ministra Edukacji Barbara Nowacka w dniu 17 marca 2025 r. wzięła udział w okrągłym stole uczniowskim zorganizowanym w Gdańsku. Na pytania uczniów m.in. o oceny z zachowania za strój i kolor włosów odpowiedziała, że mają oni prawo do autonomii swojego ciała.
- Okrągły stół uczniowski w Gdańsku
- Ustawa o rzeczniku praw i obowiązków ucznia
- Termin egzaminu maturalnego
- Plotki o skróceniu godziny lekcyjnej
- Laptopy dla uczniów
- Uwagi za strój czy kolor włosów
- Min. Nowacka "Ocena zachowania, w takiej formule jaka jest w Polsce, występuje tylko na Białorusi"
- Obniżenie wieku czynnego prawa wyborczego do 16. roku życia
- Można mieć 50 proc. nieusprawiedliwionych nieobecności
Okrągły stół uczniowski w Gdańsku
W poniedziałek w Zespole Szkół Łączności im. Obrońców Poczty Polskiej w Gdańsku odbyło się spotkanie uczniów z woj. pomorskiego z ministrą edukacji Barbarą Nowacką i posłanką KO Agnieszką Pomaską. Przyjęto formułę okrągłego stołu - uczniowie mogli zadawać pytania i zgłaszać własne pomysły dotyczące systemu edukacji.
Najpierw uczniowie przedstawili problemy, z którymi borykają się na co dzień. Wskazywali na regulaminy szkolne, system oceniania, egzaminy zewnętrzne, czy na wykluczenie transportowe, co powoduje problemy z dojazdem do szkół z mniejszych miejscowości. Następnie uczniowie zadawali pytania. Dotyczyły one m.in. laptopów dla uczniów, dostępu do psychologów w szkole, egzaminów zawodowych czy karania "za kolorowe włosy".
"Jesteście znacznie bardziej świadomi swoich praw niż wasi rodzice. Między innymi dlatego, że świat, który jest wokół was wygląda tak, jak wygląda. Macie powszechny dostęp do informacji, a z drugiej strony nie zawsze jeszcze umiecie z tej informacji dobrze korzystać" - oceniła ministra.
Podkreśliła, że szkoła musi pracować nad tym, żeby uczyć młode osoby oddzielać prawdę od fałszu. Powinna także - jak zaznaczyła - poszukiwać informacji źródłowych, ale też dać im wszelkie narzędzia, by działać na rzecz swoich praw.
Ustawa o rzeczniku praw i obowiązków ucznia
Przypomniała, że resort pracuje nad ustawą o rzeczniku praw i obowiązków ucznia. Podkreśliła, że w ustawie zostanie wzmocniona rola nauczyciela. Powinien on - jak zaznaczyła - mieć silną pozycję autonomiczną. Wskazała również, że w ustawie chciałaby położyć duży nacisk na wewnętrzne rozwiązywanie problemów poprzez np. mediację. "Wiele problemów można rozwiązać na miejscu, jeżeli młodzież jest silna i nauczyciele są silni, a rodzice są wspierający" - przekonywała.
Termin egzaminu maturalnego
Uczniowie zwracali uwagę na termin egzaminu maturalnego, który odbywa się w maju. Zdaniem większości z nich powinien się odbywać w czerwcu. Ministra Nowacka wyjaśniła, że majowy termin jest związany z m.in. rekrutacją na uczelnie za granicą.
Zdaniem Nowackiej, wykluczenie komunikacyjne jest "wielkim problemem". Powiedziała, że konieczna jest poprawa infrastruktury i inwestycja w transport lokalny.
Plotki o skróceniu godziny lekcyjnej
Odniosła się również do pytania o skrócenie lekcji. Podkreśliła, że krążące w internecie plotki o skróceniu godziny lekcyjnej do 40 minut są "bzdurą". "Nie zamierzamy niczego takiego zrobić" - stwierdziła.
Laptopy dla uczniów
Na pytania dotyczące laptopów dla uczniów powiedziała, że poprzedni rząd "niewłaściwie zarządzał pieniędzmi publicznymi". Dodała, że jej resort wraz z Ministerstwem Cyfryzacji pracuje nad programem "Cyfrowy uczeń", w ramach którego do placówek oświatowych będą trafiały sprzęty.
Uwagi za strój czy kolor włosów
Nowacka odpowiedziała również na pytanie dotyczące wpisywania uwag uczniom za strój czy np. kolor włosów. Jej zdaniem uczniowie mają "prawo do autonomii swojego ciała". Zaznaczyła przy tym, że szkoły mogą wprowadzać swoje zasady, ale muszą one być za powszechna zgodą, czyli również za zgodą uczniów i nie mogą naruszać ich podstawowych praw. "Uczniowie też są zobowiązani do przestrzegania podstawowych zasad, w tym zasad dotyczących ogólnie przyjętego szacunku w stroju, w zachowaniu, w kontaktach interpersonalnych."
Min. Nowacka "Ocena zachowania, w takiej formule jaka jest w Polsce, występuje tylko na Białorusi"
Jej zdaniem, "mamy duże wyzwanie z oceną zachowania". Powiedziała, że "ocena zachowania, w takiej formule jaka jest w Polsce, występuje tylko na Białorusi". Podkreśliła przy tym, że na ocenę z zachowania nie powinno wpływać to, czy uczeń jest w stanie usiedzieć jednym miejscu w trakcie lekcji.
Obniżenie wieku czynnego prawa wyborczego do 16. roku życia
Nowacka odpowiedziała również na pytanie dotyczące obniżenia wieku czynnego prawa wyborczego do 16. roku życia. Jej zdaniem, jest to jeden z tematów, które są początkiem bardzo poważnej debaty społecznej. "Gdyby pan pytał o moje osobiste zdanie, to nie widzę żadnego powodu, dla którego w szczególności w wyborach samorządowych młode osoby nie mogą brać udziału. Uważam, że to są te wybory, w których macie i tak największy głos, bo wpływają one na społeczność lokalną. W kolejnych etapach zobaczymy, jak to się sprawdzi, bo wszystko trzeba sprawdzać w rzeczywistości" - dodała.
Można mieć 50 proc. nieusprawiedliwionych nieobecności
Jeden z uczniów pytał szefową MEN o frekwencję w szkole. Nowacka odpowiedziała, że Polska pod tym względem jest jednym z najbardziej liberalnych krajów. "Czy państwo macie świadomość, że można mieć 50 proc. nieusprawiedliwionych nieobecności?" - pytała zebranych uczniów. Wskazywała przy tym, że nie odnosi się do usprawiedliwionej nieobecności wynikającej np. z choroby. "To jest rzecz, którą trzeba zmienić. 50 proc. wagarów jest absolutnie niedopuszczalne" - powiedziała.
Z uczniami w Gdańsku spotkali się także prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz, senatorowie i posłowie.
Pilotażowe spotkanie w ramach Okrągłego Stołu Uczniowskiego odbyło się w czerwcu 2024 r. w Białymstoku. MEN informował wówczas, że inicjatywa została podjęta po to, by młodzież miała warunki do wspólnej wymiany myśli, miała też realną szansę decydowania o szkolnej rzeczywistości.(PAP)
pm/ agz/