Powrót do obowiązkowych, podlegających ocenianiu prac domowych w szkołach podstawowych – MEN podejmuje działania w odpowiedzi na presję nauczycieli

• Minął ponad rok od wprowadzenia zmian w zakresie prac domowych w szkołach podstawowych
• Nauczyciele chcą powrotu do stanu sprzed 1 kwietnia 2024 r., czyli – do możliwości zadawania obowiązkowych, podlegających ocenie prac domowych
• W odpowiedzi na presję nauczycieli – MEN zapowiada ewaluację przepisów o pracach domowych jeszcze we wrześniu tego roku

Minął ponad rok od wprowadzenia zmian w zakresie prac domowych w szkołach podstawowych

W dniu 1 kwietnia br. minął dokładnie rok od wprowadzenia zmian w zakresie prac domowych w szkołach podstawowych. Zmiany te, wynikały z rozporządzenia Ministra Edukacji z dnia 22.03.2024 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych i polegały na:

1. wprowadzeniu zakazu zadawania pisemnych oraz praktyczno-technicznych prac domowych uczniom klas I-III szkoły podstawowej, z wyjątkiem ćwiczeń usprawniających motorykę małą oraz
2. wprowadzeniu braku obowiązku wykonywania zadanych przez nauczyciela pisemnych oraz praktyczno-technicznych prac domowych przez uczniów klas IV-VIII szkoły podstawowej oraz zakazu oceniania przez nauczycieli ww. prac domowych.

Zasadnicza różnica pomiędzy zasadami, które dotyczą uczniów klas I-III i uczniów klas IV-VIII szkoły podstawowej, polega więc na tym, że – młodszym uczniom (z klas I-III) prace domowe w ogóle nie mogą być zadawane przez nauczycieli (z wyjątkiem ćwiczeń usprawniających motorykę małą), a starszym uczniom (z klas IV-VIII) – nauczyciele mogą zadawać prace domowe, ale nie mogą wystawiać za nie ocen i to czy uczeń wykona takie zadanie – zależy wyłącznie od jego decyzji (ponieważ prace domowe nie mogą być obowiązkowe).

- „Dzięki temu rozwiązaniu uczniowie będą mieli więcej czasu na utrwalanie wiedzy, przygotowanie się do sprawdzianów, czytanie książek, a także, co bardzo ważne, realizowanie swoich pasji i odpoczynek” – tłumaczyła w ubiegłym roku (w momencie wprowadzania zmian) minister edukacji Barbara Nowacka.

Wprowadzając nowe przepisy MEN wyjaśniało również, że nie oznaczają one zniesienia obowiązku uczenia się przez uczniów w domu, tj. nauki czytania w przypadku najmłodszych uczniów, czytania lektur przez starszych ucznió3., przyswajania określonych treści, słówek z języków obcych, czy powtarzania materiału omówionego podczas lekcji. Zakaz lub odpowiednio – nieobowiązkowość prac domowych dotyczy bowiem wyłącznie pisemnych i praktyczno-technicznych prac domowych.

Nauczyciele chcą powrotu do stanu sprzed 1 kwietnia 2024 r., czyli – do możliwości zadawania obowiązkowych, podlegających ocenie prac domowych

Po roku od wejścia w życie nowelizacji rozporządzenia w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych – nauczyciele chcą powrotu do stanu sprzed 1 kwietnia 2024 r. W ankiecie przeprowadzonej przez Głos Nauczycielski – 74% nauczycieli opowiedziało się za koniecznością powrotu do możliwości zadawania obowiązkowych prac domowych, ocenianych przez nauczyciela.¹

Jako negatywne konsekwencje wprowadzonych zmian, wymieniane są przez nauczycieli m.in.:

• pozbawienie uczniów możliwości zdobycia dodatkowej oceny, poprawienia źle napisanej kartkówki dobrą oceną z pracy domowej oraz na
• odebranie nauczycielom pewnych narzędzi (swobody w zakresie zadawania prac domowych), w sytuacji konieczności zwiększania ich autonomii, o której tak „dużo się mówi”.

W odpowiedzi na presję nauczycieli – MEN zapowiada ewaluację przepisów o pracach domowych jeszcze we wrześniu tego roku

W odpowiedzi na presję wywieraną przez nauczycieli o cofnięcie się – w zakresie prac domowych, ich obowiązkowości i podlegania ocenieniu – do stanu prawnego sprzed 1 kwietnia 2025 r. – minister edukacji Barbara Nowacka zapowiedziała, że jeszcze we wrześniu tego roku, ruszy ewaluacja wprowadzonych zmian, w celu weryfikacji jakie przyniosły one skutki. – „Będziemy pytać nauczycieli, będziemy pytać uczniów i będziemy pytać rodziców” – wyjaśniła Barbara Nowacka.²

Jednocześnie zwróciła ona uwagę na konieczność poprawienia komunikacji i wsparcia dla nauczycieli w zakresie prawidłowego zrozumienia intencji wprowadzonych zmian, żeby wiedzieli, że w przypadku uczniów z klas IV-VIII szkoły podstawowej, prace domowe nie są zabronione, tylko nie są obowiązkowe. „Prace domowe nauczyciele mogą zadawać i bardzo często je zadają. Mogą je sprawdzić, ale nie musi to być ocena cyfrowa, mogą to być inne narzędzia, a nauczyciele mają ich mnóstwo” – na antenie RMF FM, broniła wprowadzonych zmian minister Nowacka.

¹ Głos Nauczycielski, Ankieta Głosu. Rok od wprowadzenia zmian w pracach domowych. Co robić? Przywrócić to, co było! ZNAMY WYNIKI, 28 kwietnia 2025 r.

² Tomasz Terlikowski,Mateusz Kucharczyk, RMF FM, Nowacka: Prace domowe nie są zabronione, są nieobowiązkowe, 31 marca 2025 r.

Podstawa prawna:

• Rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 22.03.2024 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz.U. z 2024 r., poz. 438)
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22.02.2019 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 2572 z późn. zm.)