Edukacja

Kto zapłaci za darmowe obiady dla wszystkich uczniów szkół podstawowych i ile to by kosztowało? Te pytania budzą wiele emocji. Jednak czy zapewnienie dostępu do bezpłatnych posiłków bez rozwiązania istniejących już teraz problemów ma sens?

Niż demograficzny jest już za progiem. I choć jeszcze niedawno największym problemem MEN były brak kadry i niespodziewany napływ uczniów z Ukrainy, to teraz trzeba już myśleć o tym, jak uniknąć likwidacji placówek i zapewnić pracę nauczycielom.

Coraz więcej dzieci ma trudność z właściwą interpretacją emocji — zarówno w mimice, jak i w głosie czy krótkiej sytuacji społecznej. Zjawisko, na które od lat zwracają uwagę psychologowie, po okresie pandemii stało się jeszcze bardziej widoczne. Odpowiedzią na ten problem jest aplikacja „Emocean”, stworzona przez interdyscyplinarny zespół informatyków i psychologów z Uniwersytetu Śląskiego. Narzędzie ma wspierać wczesne wykrywanie trudności oraz codzienny trening kompetencji emocjonalnych u najmłodszych.

Nowy projekt podstaw programowych dla przedszkoli wywołał gorącą dyskusję w środowisku oświatowym. Dokument, który trafił na biurko minister edukacji Barbary Nowackiej, został określony przez część ekspertów jako „szkodliwy dla dzieci”. Autorzy projektu odpierają zarzuty i przekonują, że proponowane zmiany mają urealnić wymagania oraz lepiej dopasować je do potrzeb najmłodszych.

Od 1 grudnia trwają szerokie konsultacje projektu Strategii Rozwoju Szkolnictwa Wyższego na lata 2025–2035. Dokument ma wyznaczyć kierunki rozwoju uczelni w Polsce na kolejną dekadę, koncentrując się na jakości kształcenia, odpowiedzialności społecznej i innowacyjnym ekosystemie akademickim. Pierwsze spotkanie konsultacyjne zorganizowano na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach.

Regionalna Izba Obrachunkowa w Krakowie ponownie przypomina, że stołówki szkolne nie są działalnością gastronomiczną. Gmina nie może wykorzystywać ich do sprzedaży posiłków „na zewnątrz”, w tym na rzecz prywatnych przedszkoli czy przedsiębiorców.

Cyfrowa legitymacja studencka w aplikacji mObywatel jest pełnoprawnym dokumentem potwierdzającym status studenta. Każda uczelnia w Polsce ma obowiązek umożliwić swoim studentom dostęp do ELS w wersji elektronicznej. Wyjaśniamy, jak dodać ją do telefonu, kto może z niej korzystać i jakie daje uprawnienia.

Reforma „Kompas Jutra” ma zmienić sposób nauczania i odejść od tradycyjnych prac domowych. Tymczasem raport Instytutu Badań Edukacyjnych wskazuje na spadek motywacji uczniów. Wiceminister edukacji Katarzyna Lubnauer odpowiada: to opinie nauczycieli, a nie twarde dane. Jakie zmiany czekają szkoły od 2026 roku?

Rząd przyjął projekt nowelizacji Prawa oświatowego, który ma pomóc gminom w utrzymaniu małych szkół mimo spadku liczby uczniów. Placówki zyskają nowe funkcje – od opieki nad dziećmi do lat 3 po zajęcia dla seniorów – a samorządy większą elastyczność w organizacji edukacji.

Od 1 kwietnia 2026 r. maksymalne kwoty dotacji celowej na podręczniki, materiały edukacyjne i ćwiczeniowe wzrosną o 20 proc. – wynika z założeń projektu rozporządzenia opublikowanego w wykazie prac legislacyjnych rządu. Największe podwyżki obejmą klasy VII–VIII. W niektórych przypadkach pozostaną jednak dotychczasowe stawki.

Ministerstwo Edukacji Narodowej ogłosiło zmiany w organizacji ferii zimowych 2026. Zamiast dotychczasowych czterech tur, uczniowie będą wypoczywać w trzech. Choć decyzja ma usprawnić ruch turystyczny i zmniejszyć korki, rodzice i branża turystyczna reagują z mieszanymi uczuciami. Resort Barbary Nowackiej tłumaczy, dlaczego zdecydowano się na korektę i jak ma ona wpłynąć na komfort zimowego wypoczynku.

Ośrodek Rozwoju Edukacji ogłosił nabór do rocznej Akademii Dyrektorów ORE – ADORE 2026. To bezpłatny program rozwojowy dla dyrektorów i wicedyrektorów szkół oraz nauczycieli konsultantów, który ma pomóc w budowaniu nowoczesnego stylu zarządzania placówką. Zapisy trwają tylko do 9 grudnia 2025 r.

Resort edukacji ostatecznie odrzuca pomysł stworzenia ekspresowych kursów dla kandydatów do pracy w przedszkolach. Powód? Obowiązujące przepisy wymagają pięcioletniego toku kształcenia. Jednocześnie maleje liczba wakatów, choć problem braków kadrowych nadal pozostaje aktualny.

W dobie cyfryzacji, gdzie dane stały się pewnego rodzaju walutą, a ich ochrona fundamentalnym prawem, każdy nowy projekt rządowy zakładający gromadzenie informacji o obywatelach, a zwłaszcza o dzieciach, podlega szczegółowej analizie. Ostatnio inicjatywa ustawodawcza, która na pierwszy rzut oka wydaje się szlachetna – promocja sportu i dbałość o kondycję fizyczną najmłodszych – stała się przedmiotem ostrej krytyki ze strony najwyższego organu nadzorczego w Polsce, w tym zakresie. Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych (UODO) w specjalnym piśmie wyraził głębokie zaniepokojenie planami rozszerzenia centralnej ewidencji uczniów, wskazując na szereg poważnych uchybień, które mogą prowadzić do masowego i niezgodnego z prawem przetwarzania milionów wrażliwych danych.

Senat poparł bez poprawek nowelizację Prawa oświatowego. Zmiany obejmują m.in. nowe zasady tworzenia podstaw programowych, powrót do kwietniowego terminu egzaminu ósmoklasisty, modyfikacje w nadzorze pedagogicznym oraz wyższe opłaty za dopuszczanie podręczników. Część reform zacznie obowiązywać już od roku szkolnego 2026/2027.

Od 1 stycznia 2027 r. tradycyjne papierowe dyplomy na uczelniach odejdą do historii. Senat przyjął nowelizację ustaw, która wprowadza obowiązek wydawania e-dyplomów i ich integrację z aplikacją mObywatel. Absolwenci uzyskają szybki dostęp do dokumentu, a pracodawcy — skuteczne narzędzie do weryfikacji kwalifikacji kandydatów.

Od 30 listopada 2025 r. każdy nauczyciel w Polsce zyska dostęp do mLegitymacji nauczyciela w aplikacji mObywatel. Elektroniczny dokument będzie pełnoprawnym odpowiednikiem tradycyjnej legitymacji i ma znacząco uprościć proces potwierdzania statusu nauczyciela. Równocześnie MEN wdrożyło kolejne zmiany w Systemie Informacji Oświatowej (SIO), które wpływają na funkcjonowanie szkół, w tym m.in. na obsługę uczniów i generowanie kodów QR.

Każdej jesieni polscy uczniowie i ich rodzice stają wobec zderzenia z systemem edukacji, który nie nadąża za współczesnością i potrzebami młodych ludzi. Po wakacyjnej przerwie, pełnej planów i nadziei, że „w tym roku będzie inaczej”, wielu z nich już w pierwszych tygodniach nauki doświadcza rozczarowania, frustracji i poczucia bezsilności. Za tymi emocjami nie kryje się lenistwo ani brak ambicji, lecz narastające od lat zjawisko przeciążenia psychicznego uczniów, które staje się jednym z najpoważniejszych wyzwań społecznych w Polsce. Dobrostan psychiczny dzieci i młodzieży to dziś nie tylko temat kampanii społecznych, lecz kluczowy wskaźnik jakości całego systemu edukacyjnego.

Od 1 stycznia 2026 roku nauczyciele z jeszcze szerszego grona placówek oświatowych będą mogli ubiegać się o nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. Kto dokładnie może je otrzymać i jakie są wymagania dotyczące wieku oraz stażu pracy? Podajemy też informację o dokumentach, jakie trzeba złożyć w ZUS, aby skorzystać z tego świadczenia.

Rosnąca frustracja w szkołach znajduje ujście w ulicznych protestach. Nauczycielska „Solidarność” rozpoczęła ogólnopolską serię demonstracji i jasno stawia warunek rządowi: systemowe powiązanie pensji z przeciętnym wynagrodzeniem w gospodarce. Związkowcy twierdzą, że to jedyna droga, by uratować polską edukację.

Czy polskie uczelnie są naprawdę przyjazne studentom? Nowy ogólnopolski ranking ma pokazać, które szkoły wyższe tworzą bezpieczne, dostępne i włączające środowisko akademickie. Pierwsze wyniki poznamy już w marcu – a certyfikat może stać się jednym z najważniejszych wyróżników w rekrutacji na studia.

Ponad 22 tys. przeszkolonych nauczycieli, ponad 102 tys. dzieci objętych pomocą i nowy model pracy szkół – to główne rezultaty programu „Szkoła dostępna dla wszystkich”, który Ministerstwo Edukacji Narodowej, IBE-PIB i UNICEF podsumowały w Warszawie. Organizatorzy zapowiadają trwałe zmiany w przygotowaniu nauczycieli i funkcjonowaniu szkolnego wsparcia psychologiczno-pedagogicznego.

Masz ucznia w domu? Rodzice i opiekunowie mają czas na złożenie wniosku o świadczenie 300+ tylko do 30 listopada. Po tym terminie większość osób nie otrzyma pieniędzy na szkolną wyprawkę. Kto może jeszcze skorzystać z programu i jak uniknąć błędów przy składaniu dokumentów?

Blisko 27 tys. uczniów z całej Polski weźmie udział w pierwszym etapie Olimpiady ZUS „Warto wiedzieć więcej o ubezpieczeniach społecznych”. Stawką są cenne nagrody, dodatkowe punkty w rekrutacji, a nawet indeksy na wybrane uczelnie. W tym roku liderem frekwencji jest województwo śląskie.