Wielka zmiana zasad polskiej pisowni. RJN zapowiada nowy słownik ortograficzny

• Reforma zasad ortografii i interpunkcji
• Jakie będą zmiany w polskiej pisowni
• Konsekwencje zmian w polskiej pisowni
• Nowy słownik ortograficzny do końca 2026 roku

Reforma zasad ortografii i interpunkcji

Rada Języka Polskiego przy Prezydium PAN 10 maja 2024 r. ogłosiła zbiór zasad ortografii i interpunkcji zawierający zmiany, które będą obowiązywać od 1 stycznia 2026 r. Kilkunastomiesięczna karencja miała dać możliwość przygotowania się na wejście w życie nowych zasad.

- Od pierwszego stycznia będzie jedna wykładnia polskiej ortografii - informuje prof. Katarzyna Kłosińska, przewodnicząca Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN.

RJP prowadzi w mediach społecznościowych kampanię społeczną Ortografia 2026, informującą o zmianach w polskiej ortografii, które wejdą w życie pierwszego stycznia 2026 roku, oraz o pracach nad nowym słownikiem ortograficznym.

Jakie będą zmiany w polskiej pisowni

Zmiany w polskiej pisowni dotyczą niektórych reguł używania wielkich i małych liter, a także pisowni łącznej lub rozdzielnej oraz użycia łącznika. Ich celem jest ujednolicenie zasad i ułatwienie piszącym ich nauczenia się oraz stosowania w praktyce.

Przykładowo, od 1 stycznia 2026 r.:

• zmieni się pisownia nazw mieszkańców miast i ich dzielnic, osiedli i wsi (np. Łęczyczanin, Chochołowianin) - będzie tu obowiązywać wielka litera. Wielka litera zostanie też wprowadzona w wyrazie stojącym na początku nazwy obiektu w przestrzeni publicznej, np. aleja, brama, bulwar (przy utrzymaniu pisowni małą literą wyrazu ulica), np. ulica Józefa Piłsudskiego, Aleja Róż, Brama Warszawska,
• zostanie wprowadzona pisownia wielką literą wszystkich członów (oprócz przyimków i spójników) w wielowyrazowych nazwach lokali usługowych i gastronomicznych, np. Karczma Słupska, Kawiarnia Literacka, Księgarnia Naukowa,
• zacznie obowiązywać jednolita łączna pisownia cząstek niby-, quasi- z wyrazami zapisywanymi małą literą, np. nibyartysta, nibygotyk, nibyludowy, quasiopiekun.

Konsekwencje zmian w polskiej pisowni

Zmiany w polskiej pisowni mają trafiać do nowych wydań podręczników szkolnych - trwają spotkania z nauczycielami. Centralna Komisja Egzaminacyjna zastosuje pięcioletni okres przejściowy, podczas którego będą obowiązywały stare i nowe zasady.

Członkowie RJP informują, że Rada odpowiada tylko za opracowanie zmian, natomiast ewentualne decyzje dotyczące konsekwencji ich wprowadzenia mają charakter administracyjny i należą do kompetencji organów państwa, organów samorządowych itp. O ile Radzie wiadomo, w związku ze zmianami od początku 2026 r. nie trzeba wymieniać tabliczek informacyjnych np. na urzędach.

Polecamy: PORADNIK OŚWIATOWY oraz KALENDARZ KSIĄŻKOWY NA 2026 ROK

Nowy słownik ortograficzny do końca 2026 roku

Rada Języka Polskiego przygotowuje słownik ortograficzny. Publikacja, według zapowiedzi, ma odbyć się za rok, do końca 2026 r. Bezpłatny słownik będzie zawierać około 100 tys. haseł.

- Słownik powstanie w trzech wersjach: drukowanej, w wersji elektronicznej oraz w wersji mobilnej. To będzie słownik, który będzie miał gwarancję Rady Języka Polskiego i będzie obrazował zasady ortograficzne języka polskiego - wyjaśnia prof. Piotr Żmigrodzki, przewodniczący Zespołu ds. Reformy Ortografii RJP.