Loterie fantowe w szkołach – jak zorganizować je zgodnie z prawem?

• Loteria fantowa – co to właściwie jest?
• Podstawa prawna i obowiązek zgłoszenia
• Loterie o małej wartości – prostsze zasady
• Sprawozdanie po zakończeniu gry
• Dlaczego warto przestrzegać procedur?

Organizacja loterii fantowej w szkole to świetna okazja do integracji społeczności szkolnej i wsparcia potrzebujących, jednak musi odbywać się zgodnie z przepisami. Kluczowe jest terminowe zgłoszenie, prawidłowy regulamin i rozliczenie po zakończeniu gry. Tylko wtedy loteria pozostanie nie tylko atrakcyjną zabawą, ale i działaniem zgodnym z prawem, o czym przypomina Kuratorium Oświaty we Wrocławiu.

Loteria fantowa – co to właściwie jest?

Loteria fantowa to gra losowa, w której uczestnik nabywa los uprawniający do udziału w losowaniu nagród rzeczowych (tzw. fantów). Wynik gry zależy wyłącznie od przypadku, a jej zasady muszą być opisane w regulaminie.

W przypadku szkół i placówek oświatowych, celem loterii jest zazwyczaj wsparcie działań społecznych, wychowawczych lub charytatywnych.

Podstawa prawna i obowiązek zgłoszenia

Zasady organizacji loterii fantowych określa ustawa z 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych. Zgodnie z jej przepisami, warunkiem urządzenia loterii jest zgłoszenie jej do właściwego miejscowo naczelnika urzędu celno-skarbowego.

Zgłoszenie należy złożyć nie później niż 30 dni przed planowanym rozpoczęciem gry. W dokumencie trzeba wskazać m.in. nazwę organizatora, cel, regulamin, miejsce i czas trwania loterii oraz wartość puli nagród.

Brak zgłoszenia to poważne naruszenie – może skutkować karą administracyjną, a nawet odpowiedzialnością karną skarbową.

Loterie o małej wartości – prostsze zasady

Jeśli łączna wartość nagród nie przekracza tzw. kwoty bazowej (określanej corocznie w przepisach), szkoła może zorganizować loterię w uproszczonej formie – wyłącznie na podstawie zgłoszenia, bez konieczności uzyskiwania zezwolenia.

W takim przypadku:

• szkoła nie płaci podatku od gier,
• nie składa deklaracji podatkowych,
• cały dochód z loterii musi być przeznaczony na cele społecznie użyteczne, np. wsparcie uczniów, zakup pomocy dydaktycznych czy działalność charytatywną.

Co istotne, w loterii mogą brać udział również osoby poniżej 18 roku życia, co ma duże znaczenie dla placówek oświatowych.

Sprawozdanie po zakończeniu gry

Obowiązki organizatora nie kończą się w dniu losowania. Po przeprowadzeniu loterii szkoła ma 30 dni na przesłanie sprawozdania do właściwego naczelnika urzędu celno-skarbowego. W dokumencie należy wykazać m.in. liczbę sprzedanych losów, przychód, koszty organizacji i sposób rozdysponowania środków.

To wymóg, o którym często się zapomina, a jego niedopełnienie również może skutkować sankcjami.

Dlaczego warto przestrzegać procedur?

Zgłoszenie loterii i dopełnienie formalności to nie tylko obowiązek wynikający z ustawy, ale też ochrona dyrektora i nauczycieli przed ewentualną odpowiedzialnością prawną. Kuratorium oświaty zwraca uwagę, że każda szkoła organizująca gry losowe – nawet w dobrej wierze – powinna traktować je jak działalność regulowaną.

Przestrzeganie zasad zwiększa wiarygodność szkoły i pozwala uniknąć nieporozumień, zwłaszcza w przypadku kontroli organów celno-skarbowych.

Podstawa prawna:

• ustawa z 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (j.t. Dz.U. z 2025 r. poz. 595 z późn. zm.)