Studia, politechnika, uczenia wyższa

Nie brakuje nowych pomysłów na zreformowanie świadczenia wychowawczego. Co jakiś czas powraca postulat rozszerzenia grupy beneficjentów tzw. 800 plus o studentów i dorosłych uczniów. Argumentem za taką zmianą jest fakt ponoszenia przez rodziców wydatków również na starszych uczniów.

Jakie były najważniejsze przedsięwzięcia Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w kończącym się roku? Minister Marcin Kulasek wymienia: e-dyplomy, projekt nowelizacji ustawy o PAN i platforma e-Granty. Co z budową i modernizacją akademików?

Zarówno widoczna, jak i niewidoczna niepełnosprawność, w tym neuroatypowość, jak ADHD czy ASD, niekoniecznie przeszkadza studentom w nauce. Przeszkody tworzy za to system uczelni wyższych - tak wynika z najnowszego raportu „Nauka dla wszystkich”, przygotowanego przez Uczelnię Łazarskiego, który powstał w ramach projektu realizowanego przy wsparciu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Raport stanowi istotny głos w debacie o dostępności studiów oraz zapobieganiu zjawisku drop-outu.

Konkurs „Doskonałość dydaktyczna”, organizowany przez NCBR, służy m. in. rozwijaniu kompetencji i kwalifikacji kadry akademickiej. Uczelnie, których projekty należą do najwyżej ocenionych, podpisały umowy o dofinansowanie. Budżet programu to 130 mln zł.

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy, który umożliwi doktorantom ponowne ubieganie się o zapomogi w trudnych sytuacjach życiowych. Nowe przepisy mają wejść w życie 14 dni po publikacji w Dzienniku Ustaw. Zapomogi nie obciążą budżetu państwa.

Już wkrótce ruszy nowy kierunek studiów licencjackich – ochrona ludności i obrona cywilna – tworzony wspólnie przez Akademię Sztuki Wojennej, Akademię Pożarniczą oraz Akademię Policji w Szczytnie. To pierwsza w Polsce tak szeroka międzyuczelniana inicjatywa, której celem jest przygotowanie profesjonalnych kadr do zarządzania kryzysowego i bezpieczeństwa publicznego.

Strategia Rozwoju Szkolnictwa Wyższego 2025-2035 jest szansą na to, aby polskie uczelnie odzyskały lub wzmocniły prestiż na arenie międzynarodowej i stały się miejscem, w którym młodzi ludzie mogą zdobyć wiedzę i umiejętności potrzebne do rozwoju własnej kariery oraz polskiej gospodarki. Konsultacje, które rozpoczęły się na Śląsku, to tylko początek drogi – teraz wiele zależy od środowiska akademickiego, które może aktywnie uczestniczyć w tworzeniu dokumentu i podzielić się swoim pomysłem na przyszłość szkolnictwa wyższego w Polsce.

Rząd ma zająć się projektem nowelizacji ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, który przywróci doktorantom możliwość otrzymania zapomogi w trudnej sytuacji życiowej. Zmiana ma wejść w życie 1 stycznia 2026 roku i – co ważne – nie obciąży budżetu państwa.

Uniwersytet Warszawski zaprasza doktorantów z całej Polski na Zimową Szkołę Innowacji, która odbędzie się w dniach 15–17 grudnia 2025 r. w nowym budynku Wydziału Psychologii przy ul. Banacha 2d. Rejestracja trwa do 8 grudnia – udział w wydarzeniu jest bezpłatny.

Podczas posiedzenia sejmowej Komisji Edukacji i Nauki przedstawiono najnowsze dane dotyczące kondycji psychicznej studentów, doktorantów i pracowników naukowych. Z badań wynika, że polskie środowisko akademickie znajduje się w jednym z najgłębszych kryzysów dobrostanu psychicznego w Europie. Ministerstwo zapowiada działania, ale eksperci podkreślają, że bez zmian systemowych – w tym zwiększenia finansowania nauki – negatywne trendy będą się pogłębiać.

Wejście w życie nowych przepisów o gospodarowaniu funduszem stypendialnym zostanie przesunięte z 1 stycznia na 1 października 2026 r. Zmiana ma ułatwić uczelniom planowanie wydatków i zwiększyć elastyczność finansowania stypendiów – informuje Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Nowe regulacje obejmą ponad 150 tys. studentów.

Od 1 grudnia trwają szerokie konsultacje projektu Strategii Rozwoju Szkolnictwa Wyższego na lata 2025–2035. Dokument ma wyznaczyć kierunki rozwoju uczelni w Polsce na kolejną dekadę, koncentrując się na jakości kształcenia, odpowiedzialności społecznej i innowacyjnym ekosystemie akademickim. Pierwsze spotkanie konsultacyjne zorganizowano na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach.

Cyfrowa legitymacja studencka w aplikacji mObywatel jest pełnoprawnym dokumentem potwierdzającym status studenta. Każda uczelnia w Polsce ma obowiązek umożliwić swoim studentom dostęp do ELS w wersji elektronicznej. Wyjaśniamy, jak dodać ją do telefonu, kto może z niej korzystać i jakie daje uprawnienia.

Od 2026 r. uczelnie mają otrzymać większą swobodę w wydatkowaniu funduszu stypendialnego. Senat przyjął nowelizację ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, która zmienia zasady przyznawania stypendiów rektora. Najważniejsza zmiana to wprowadzenie limitu 45 proc. z całego funduszu stypendialnego, co – jak przekonuje resort nauki – ma zwiększyć dostępność świadczeń dla studentów z najlepszymi wynikami.

Od 1 stycznia 2027 r. tradycyjne papierowe dyplomy na uczelniach odejdą do historii. Senat przyjął nowelizację ustaw, która wprowadza obowiązek wydawania e-dyplomów i ich integrację z aplikacją mObywatel. Absolwenci uzyskają szybki dostęp do dokumentu, a pracodawcy — skuteczne narzędzie do weryfikacji kwalifikacji kandydatów.

Studia

800 plus na pełnoletniego ucznia i studenta. Czy jest szansa na taką zmianę?

Szef resortu nauki podsumowuje 2025 rok i wymienia ważne przedsięwzięcia MNiSW. Wśród nich e-dyplomy i platforma e-Granty

Studenci neuroatypowi (ADHD czy ASD) rezygnują ze studiów z powodu barier systemowych – a nie braku zdolności. Raport Uczelni Łazarskiego

Zamiast 100 mln zł jest 130 mln zł. Dofinansowanie projektów podnoszących kwalifikacje kadry dydaktycznej

Nowe wsparcie już wkrótce w szkołach doktorskich. Rząd przywraca zapomogi dla doktorantów

Ochrona ludności i obrona cywilna - nowy kierunek studiów. Trzy uczelnie łączą siły, by kształcić ekspertów od bezpieczeństwa

Strategia Rozwoju Szkolnictwa Wyższego na lata 2025-2035

Rząd przywraca zapomogi dla doktorantów. Kto będzie przyznawał i wypłacał pomoc finansową?

Zimowa Szkoła Innowacji 2025: bezpłatne warsztaty i wykłady o sztucznej inteligencji dla doktorantów

Kryzys zdrowia psychicznego na uczelniach. Dramatyczne dane: nawet 65% studentów zgłasza objawy lękowe

Stypendia na uczelniach: Sejm opóźnia wejście w życie nowych zasad. Co zmieni nowelizacja ustawy?

Ruszyły konsultacje Strategii Rozwoju Szkolnictwa Wyższego 2025–2035. Pierwsze spotkanie odbyło się na Śląsku

Cyfrowa legitymacja studencka w mObywatelu: Kto ma do niej prawo i jak ją aktywować? [PORADNIK]

Senat przyjął zmianę zasad przyznawania stypendiów. Będzie więcej pieniędzy dla najlepszych studentów? Nowelizacja wraca do Sejmu

E-dyplomy obowiązkowe od 2027 roku - Senat przyjął ustawę. Dyplomy w aplikacji mObywatel, łatwiejsza weryfikacja kwalifikacji pracowników