Szkoła

Eksperci Polskiej Akademii Nauk alarmują: polska szkoła nie jest gotowa na erę sztucznej inteligencji. Dotychczasowe szkolenia organizowane przez Ministerstwo Edukacji Narodowej są nieskuteczne, a nauczyciele i dyrektorzy nie posiadają wystarczających kompetencji, by mądrze wykorzystywać narzędzia AI w nauczaniu. „Potrzebujemy nowej definicji celów edukacyjnych” – czytamy w najnowszym raporcie Sekcji Edukacji Cyfrowej Komitetu Informatyki PAN.

Pracownicy niepedagogiczni to niedoceniany, lecz niezbędny filar polskiej oświaty – bez ich pracy szkoły i przedszkola nie mogłyby funkcjonować. Związkowa Alternatywa domaga się co najmniej 20-procentowych podwyżek, urlopów regeneracyjnych i zmian w finansowaniu wynagrodzeń. Zdaniem związkowców obecne zarobki są nieadekwatne do rosnącego zakresu obowiązków.

Czy w podstawówkach nie będzie już stawiania jedynek? Jeśli tak, to nie dlatego, że uczniowie nagle zaczęli mieć same piątki. Powód jest znacznie mniej budujący — to strach. Strach nauczycieli przed rodzicami, którzy z byle jakiej jedynki potrafią zrobić aferę na pół szkoły. Dyrektorzy, zamiast wspierać pedagogów, coraz częściej sugerują, że lepiej „nie psuć atmosfery”. A jedynki? Te stają się w szkołach… niemile widziane.

Twoje dziecko idzie do szkoły, a Ty zakładasz, że tam jest najbezpieczniej. Niestety, rzeczywistość wygląda inaczej. Coraz częściej to właśnie szkolne korytarze, sale gimnastyczne i boiska stają się miejscem groźnych urazów. Eksperci ostrzegają: nawet zwykła przerwa czy lekcja wychowania fizycznego może skończyć się wizytą u w szpitalu.

Blisko 5,8 tys. uczniów rozpoczęło naukę w klasach mundurowych, dedykowanych Policji i Straży Granicznej. Za sprawą systemowych rozwiązań wprowadzonych przez MSWiA - przy wsparciu MEN, powstało łącznie 238 oddziałów w 165 liceach oraz technikach w całej Polsce. Najwięcej uczniów jest w woj. śląskim, wielkopolskim i mazowieckim.

Eksperci alarmują, że aż 66% polskich nastolatków doświadcza przemocy ze strony rówieśników – zarówno fizycznej, jak i psychicznej, w tym również w przestrzeni internetowej. To zjawisko ma poważne konsekwencje dla zdrowia psychicznego młodzieży, prowadząc m.in. do obniżonego poczucia własnej wartości, izolacji społecznej, a w skrajnych przypadkach nawet do prób samobójczych.

Wyobraźmy sobie ucznia, który w świecie przesyconym bodźcami cyfrowymi i nieustanną presją próbuje odnaleźć własną ścieżkę rozwoju. Jego edukacja coraz rzadziej przypomina tradycyjny model z podręcznikiem, tablicą i lekcją w 20-osobowej klasie, gdzie uwaga nauczyciela siłą rzeczy rozprasza się na wielu uczniów. W efekcie część z nich gubi wątek, a braki nadrabia na korepetycjach, które nierzadko pochłaniają nawet kilkanaście procent domowych budżetów. Nic więc dziwnego, że coraz więcej rodzin ma poczucie, iż szkoła sprowadza się do formalności, a faktyczna nauka odbywa się poza nią. Dlatego tak szybko rośnie znaczenie nowych modeli kształcenia. Edukacja coraz częściej odchodzi od dominacji tradycyjnych lekcji grupowych na żywo, zastępując je elastyczną nauką online - we własnym tempie i z większym naciskiem na ocenianie kształtujące zamiast podsumowującego. Taki model wymaga od uczniów większej samodyscypliny, planowania i odporności psychicznej. To jednak nie słabość, lecz przewaga - bo właśnie te umiejętności OECD w „Learning Compass 2030” oraz UNESCO w raporcie „Futures of Education” wskazują jako kluczowe kompetencje XXI wieku.Właśnie dlatego jednym z najcenniejszych zasobów, jakie można zaoferować młodemu człowiekowi, nie jest kolejna platforma czy aplikacja, lecz człowiek - mentor. To on potrafi dostrzec mocne strony ucznia, wesprzeć go w chwilach kryzysu i zainspirować do sięgania wyżej, niż sam miałby odwagę.

Od 1 września 2025 r. obowiązują nowe rozwiązania dotyczące doraźnych zastępstw. Czy teraz nie będą organizowane kosztem innych zajęć a nauczyciele otrzymają za nie dodatkowe wynagrodzenie?

Organ prowadzący szkoły mogą już składać wnioski na dofinansowanie zatrudnienia asystentów międzykulturowych w ramach programu „Przyjazna szkoła”. Środki mają pomóc w integracji uczniów z Ukrainy i ograniczyć bariery adaptacyjne.

Edukacja zdrowotna zastąpi WDŻ czyli wychowanie do życia w rodzinie. Od 1 września 2025 roku będzie nieobowiązkowa. Można z niej zrezygnować do 25 września. Jaki jest program edukacji zdrowotnej i wymiar godzin tygodniowo?

W nowym roku szkolnym na pierwszych zebraniach rodzice wybierają rady klasowe, tzw. trójki klasowe, oraz rady rodziców. Co ciekawe, przepisy określają kompetencje tylko tych drugich.

1 września 2025 roku szkoły otworzyły drzwi w zupełnie nowej formule. Zmieniono plan zajęć, wprowadzono nowe przedmioty, a ferie zimowe nie będą już wyglądać tak jak dotąd. To największa reforma od lat, która wpłynie na uczniów, rodziców i nauczycieli. Wprowadzane zmiany mają sprawić, że edukacja stanie się bardziej praktyczna i dostosowana do potrzeb współczesnych uczniów. Reforma budzi jednak spore emocje, bo dla wielu oznacza konieczność szybkiego przyzwyczajenia się do zupełnie innej szkoły niż dotąd.

Czy 1500 zł miesięcznie na edukację to nowa norma? Koszty kształcenia coraz bardziej wysysają domowe budżety. Często dorównują ratom kredytu hipotecznego, a przecież trzeba jeszcze zapłacić rachunki, czynsz i codzienne zakupy. Najnowszy raport "Polaków portfel własny: Edukacja w portfelu" przygotowany na zlecenie Santander Consumer Banku pokazuje, że jedna na dziesięć rodzin wydaje na naukę dziecka ponad 1000 zł miesięcznie, a część przekracza nawet 1500 zł. Wysokość tych wydatków zależy nie tylko od dochodów rodziny, lecz także od rodzaju szkoły, miejsca zamieszkania i jak się okazuje płci rodzica.

Kiedyś edukacja była przede wszystkim miejscem. Dziś coraz częściej staje się przestrzenią – dynamiczną, elastyczną i dopasowaną do tempa życia, a nie do rozkładu dzwonków. Odejście od murów szkoły to nie tylko zmiana formatu, ale przede wszystkim zmiana filozofii. Nauka nie musi być wtłoczona w sztywny harmonogram, ławkę, lekcję grupową, jedną lokalizację i ten sam rytm dla wszystkich.

Czy szkoła powinna uczyć o zagrożeniach związanych z AI? Czy uczniowie powinni stosować narzędzia oparte na sztucznej inteligencji? SW Research Agencja Badań Rynku i Opinii zapytała o to rodziców.

Czy obowiązkowe prace domowe wracają do szkół w roku 2025/2026? Kiedy można spodziewać się rozporządzenia przesądzającego o pracach domowych? Odpowiada Barbara Nowacka.

Jak objęcie w wakacje stanowiska dyrektora szkoły wpływa na urlop nauczyciela? Prezentujemy najważniejsze przepisy i praktyczny przykład.

Rodzice spełniający wymagane kryteria m.in. próg dochodowy mogą otrzymać zasiłek rodzinny, a do niego kilka dodatków. Niektóre z nich dedykowane są dzieciom rozpoczynającym rok szkolny. Jakie warunki trzeba spełnić, aby otrzymać taką pomoc z gminy?

ZUS rozpoczął wypłatę świadczeń 300+ na wyprawkę szkolną. Do tej pory wpłynęło już 1,1 mln wniosków, a pierwsze środki – w sumie 50 tys. zł – trafiły do rodziców. Sprawdź, komu przysługuje świadczenie i do kiedy trzeba złożyć wniosek.

W piśmie do Minister Edukacji Narodowej Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych przypomniał, iż monitoring wizyjny jest wysoce inwazyjną formą przetwarzania danych osobowych. Administrator powinien zatem szczególnie wnikliwie rozważyć potrzebę jego stosowania.

Języki obce w polskich szkołach na niskim poziomie - Raport National Geographic Learning podaje szokujące dane. Przepaść pomiędzy oczekiwaniami społeczeństwa a rzeczywistością polskiego systemu edukacji językowej wciąż rośnie. Raport zawiera konkretne rekomendacje dla nauczycieli, szkół i instytucji edukacyjnych.

Ministerstwo Edukacji Narodowej nie ogłosiło w tym roku naboru wniosków w programie "Podróże z klasą". Jak poinformowano PAP w resorcie, ewentualne zapisy nowej edycji programu "Podróże z klasą" muszą być zsynchronizowane z ustaleniami grupy roboczej ds. wynagrodzeń nauczycieli. Chodzi przede wszystkim o wynagrodzenia za godziny nadliczbowe.

Osoby, które osiągnęły świetne wyniki w nauce mają możliwość ubiegania się o stypendium Prezesa Rady Ministrów. Sprawdź, jakie kryteria trzeba spełniać oraz do kiedy należy dopełnić wszelkich formalności.

19 maja 2025 r. rozpoczął się nabór wniosków do udziału w projekcie „Pierwszy krok w Kosmos”. Jest to projekt dedykowany placówkom oświaty z województwa śląskiego. Czym jest program "Pierwszy krok w Kosmos"? Kto może się zgłosić?

74% nauczycieli chce powrotu do obowiązkowych, podlegających ocenie prac domowy w szkołach podstawowych – wynika z ankiety przeprowadzonej przez Głos Nauczycielski. Minister edukacji Barbara Nowacka ulega presji i zapowiada ewaluację przepisów w tym zakresie jeszcze we wrześniu tego roku. Czy wprowadzone rok temu ograniczenia w zakresie zadań domowych, mające na celu umożliwienie uczniom realizacji swoich pasji i odpoczynek w czasie wolnym po szkole, były jednak błędem?